بررسی اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با مواد شیمیایی و باکتری های محرک رشد بر جوانه زنی بذر
عنوان
بررسی اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با مواد شیمیایی و باکتری‌های محرک رشد بر جوانهزنی بذر چغندرقند
با فرمت قابل ویرایش word
تعداد صفحات: 120 صفحه
تکه های از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ............................................................................................................................................................................1
فصل اول: مقدمه و بررسی منابع
1-1- مقدمه. 3
1-2- گیاهشناسی 5
1-3- فیزیولوژی تولید بذر چغندرقند.. 6
1-4- تقسیم بندی بذر چغندرقند.. 7
1-4-1- بذرهای چند جوانه. 7
1-4-2- بذرهای تک جوانه. 8
1-5- بذر و اهمیت آن در کشاورزی.. 10
1-6- تعریف بذر….... 10
1-7- تعریف جوانهزنی بذر. 11
1-8- احتیاجات جوانهزنی و سبز شدن بذرها 12
1-9- بستر بذر الگو. 12
1-10- کاشت بذر. 13
1-11- بهبود کارایی بذر. 13
1-11-1- حبهدار کردن (Seed Pelleting). 15
1-11-2- پوششدار کردن (Seed Coating) 16
1-11-3- پوشش نازک بذر (Film Coating). 18
1-11-4- ریزوباکتریهای محرک رشد گیاه. 18
1-12- اثرات باکتری.. 19
1-12-1- افزایش رشد گیاه. 19
1-12-2- توان تولید سیدروفور. 19
1-12-3- افزایش جوانهزنی بذور. 20
1-12-4- تولید فیتوهورمونها 20
1-13- اثر پوششدار کردن بذر با باکتری 21
1-14- اثر پوششدار کردن بذر با مواد شیمیایی.. 23
1-15- اثر حبهدار کردن بذر با مواد شیمیایی 25
1-16- اثر حبهدار کردن بذر با باکتری.. 26
فصل دوم: مواد و روشها
1-17- مکان و نحوه اجرای طرح.. 28
1-18- تهیه و آمادهسازی مواد. 28
1-18-1- مواد شیمیایی.. 28
1-18-2- آمادهسازی محلول باکتری.. 28
1-18-3- مواد به کار برده شده در پوشش بذر. 29
1-19- روش اجرای طرح.. 29
1-19-1- آزمایش اول : پوششدار کردن و حبهدار کردن بذر با باکتری در آزمایشگاه. 29
1-19-2- آزمایش دوم : پوششدار کردن و حبهدار کردن بذر با هورمون در آزمایشگاه. 32
1-20- کاشت بذرها در آزمایشگاه. 32
1-20-1- تعیین مولفه‌های جوانهزنی.. 33
1-20-2- کشت بذرهای پوشش دارشده و حبهدار شده در گلخانه. 35
1-20-3- تعیین ماندگاری و شمارش تعداد باکتری ها به شیوهی Pour Plate Method 35
فصل سوم: نتایج و بحث
1-21- اثر تیمار پوشش و حبهدار کردن بذر با محلول باکتری بر جوانهزنی در آزمایشگاه........... 37
1-21-1- درصد جوانهزنی.. 37
1-21-2- ضریب و سرعت جوانهزنی.. 38
1-21-3- میانگین مدت جوانهزنی.. 39
1-21-4- طول ریشهچه و ساقهچه.. 41
1-21-5- وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه. 42
1-21-6- درصد گیاهچههای نرمال و غیر نرمال.. 44
1-21-7- شاخص وزنی بنیه بذر. 45
1-21-8- شاخص طولی بنیه بذر. 45
1-21-9- نتیجهگیری.. 46
1-22- اثر پوشش و حبهدارکردن بذر با باکتری بر ویژگی‌های جوانهزنی بذر در گلخانه............................................. 51
1-22-1- درصد جوانهزنی.. 51
1-22-2- ضریب و سرعت جوانهزنی.. 52
1-22-3- میانگین مدت جوانهزنی.. 54
1-22-4- طول ریشهچه و ساقهچه... 55
1-22-5- وزن تر و خشک گیاهچه. 56
1-22-6- درصد گیاهچههای نرمال و غیر نرمال.. 59
1-22-7- شاخص وزنی بنیه بذر. 61
1-22-8- شاخص طولی بنیه بذر. 62
1-22-9- نتیجهگیری.. 62
1-23- اثر پوششدار و حبهدار کردن بذر با مواد شیمیایی بر جوانهزنی در آزمایشگاه....... 67
1-23-1- درصد جوانهزنی.. 67
1-23-2- ضریب و سرعت جوانهزنی.. 68
1-23-3- میانگین مدت جوانهزنی.. 69
1-23-4- طول ریشهچه و ساقهچه... 71
1-23-5- وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه. 72
1-23-6- درصد گیاهچه نرمال و غیرنرمال.. 73
1-23-7- شاخص وزنی بنیه بذر. 74
1-23-8- شاخص طولی بنیه بذر. 75
1-23-9- نتیجهگیری.. 76
1-24- اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با مواد شیمیایی بر ویژگی‌های جوانهزنی بذر گلخانه............ 80
1-24-1- درصد جوانهزنی.. 80
1-24-2- ضریب و سرعت جوانهزنی.. 81
1-24-3- میانگین مدت جوانهزنی.. 83
1-24-4- طول ریشهچه و ساقهچه.......... 84
1-24-5- وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه. 85
1-24-6- درصد گیاهچههای نرمال و غیر نرمال.. 87
1-24-7- شاخص وزنی بنیه بذر. 89
1-24-8- شاخص طولی بنیه بذر. 90
1-24-9- نتیجهگیری.. 90
1-25- نتایج شمارش تعداد باکتری‌های روی هر بذر........ 94
نتیجهگیری کلی................ 94
فهرست منابع............ 100
فهرست جدول‌ها
جدول3‑1- تجزیه واریانس اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با باکتری در آزمایشگاه .................................................................. 54
جدول 3-2- مقایسه میانگین اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با باکتری در آزمایشگاه................................................................ 57
جدول 3-3- تجزیه واریانس اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با باکتری در گلخانه..................................................................... 66
جدول 3-4- مقایسه میانگین اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با باکتری در گلخانه..................................................................... 67
جدول 3-5- تجزیه واریانس اثر پوشش و حبهدار بذر با هورمون در آزمایشگاه.................................................................... .. 78
جدول 3-6- مقایسه میانگین اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با هورمون در آزمایشگاه................................................................79
جدول3‑7- تجزیه واریانس اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با هورمون در گلخانه.......................................................................88
جدول 3-8- مقایسه میانگین اثر پوشش و حبهدار کردن بذر با هورمون در گلخانه.................................................................... 89
جدول 3-9- تجزیه واریانس اثر روش پوشش بذر بر جمعیت باکتری روی بذر........................................................................ 93
جدول 3-10- مقایسه میانگین اثر روش پوشش بذر بر جمعیت باکتری روی بذر.......................................................................93
فهرست شکل‌‌ها
شکل 1-1- بذر تک جوانه چغندرقند. ........................................................................................................................................9
شکل 1‑2- بذر چند جوانه چغندرقند. ......................................................................................................................................11
شکل 1-4 - بذر حبهدار شده................................................................................................................................................. 16
شکل 1-5- بذر پوششدار شده...............................................................................................................................................16
شکل 1‑3- انواع پوششهای بذر. ............................................................................................................................................17
شکل 1-4- انواع پوششهای بذر چغندرقند............................................................................................................................18
شکل 2-1- نحوه تهیه پوشش بذر...........................................................................................................................................32
شکل 3-1- اثر تیمار باکتری بر درصد جوانهزنی در گلخانه....................................................................................................52
شکل 3-2- اثر تیمار باکتری بر سرعت جوانهزنی در گلخانه.................................................................................................. 53
شکل 3-3- اثر تیمار باکتری بر طول ریشهچه در گلخانه........................................................................................................ 55
شکل 3-4- اثر روش پوشش بذر با باکتری بر وزن تر گیاهچه در گلخانه................................................................................58
شکل 3-5- اثر تیمار باکتری بر وزن تر گیاهچه در گلخانه......................................................................................................58
شکل 3-6- اثر تیمار باکتری بر درصد گیاهچههای نرمال در گلخانه..................................................................................... 59
شکل 3-7- اثر تیمار باکتری بر درصد گیاهچههای غیر نرمال................................................................................................. 60
شکل 3-8- اثر تیمار باکتری بر شاخص وزنی بنیه بذر در گلخانه........................................................................................... 61
شکل 3-9- اثر روش پوشش بذر با مواد شیمیایی‌بر درصد جوانهزنی در آزمایشگاه.................................................................67
شکل 3-10- اثر روش پوشش بذر با مواد بر میانگین مدت جوانهزنی..................................................................................... 69
شکل 3-11- اثر مواد شیمیایی بر میانگین مدت جوانهزنی در آزمایشگاه...................................................................................69
شکل 3-12- اثر مواد بر طول ریشهچه و ساقهچه در آزمایشگاه............................................................................................... 70
شکل 3-13- اثر روش پوشش با مواد بر وزن تر گیاهچه در آزمایشگاه.................................................................................... 71
شکل 3-14- اثر مواد شیمیایی بر وزن تر گیاهچه در آزمایشگاه............................................................................................... 72
شکل 3-15- اثر مواد شیمیایی بر درصد گیاهچههای نرمال در آزمایشگاه................................................................................ 73
شکل 3-16- اثر مواد بر درصد گیاهچههای غیر نرمال در آزمایشگاه........................................................................................ 73
شکل 3-17- اثر مواد بر شاخص طولی در آزمایشگاه.............................................................................................................. 75
شکل 3-18- اثر روش پوشش با مواد بر درصد جوانهزنی در گلخانه...................................................................................... 80
شکل 3-19- اثر مواد بر درصد جوانهزنی در گلخانه................................................................................................................80
شکل 3-20- اثر مواد شیمیایی بر سرعت جوانهزنی در گلخانه................................................................................................ 82
شکل 3-21- اثر مواد بر ضریب جوانهزنی در گلخانه.............................................................................................................. 82
شکل 3-22- اثر روش پوشش بر طول ریشهچه و ساقهچه...................................................................................................... 84
شکل 3-23- اثر مواد بر طول ریشهچه و ساقهچه در گلخانه................................................................................................... 84
شکل 3-24- اثر روش پوشش با مواد بر وزن تر در گلخانه.....................................................................................................86
شکل 3-25- اثر مواد بر وزن تر گیاهچه در گلخانه................................................................................................................86
شکل 3-26- اثر مواد بر درصد گیاهچههای نرمال در گلخانه................................................................................................ 87
شکل 3-27- اثر مواد شیمیایی بر درصد گیاهچههای غیر نرمال............................................................................................ 87
چکیده
در زراعت چغندرقند، تولید و فرآوری بذر باکیفیت یکی از اهداف مهم است. در این پژوهش بذر چغندرقند (رقم پارس موسسه تحقیقات و اصلاح بذر چغندرقند) پس از حبهدار و پوششدار کردن بذر با برخی از باکتری‌های محرک رشد گیاه و مواد شیمیایی ازلحاظ کیفیت جوانهزنی و ماندگاری این باکتریها بر روی بذر در سه آزمایش جداگانه در سال 1393-1392 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش اول بررسی اثر پوششدار کردن و حبهدار کردن بذر با باکتری در 12 سطح (شاهد، کاربرد منفرد باکتری‌های ازتوباکتر کروکوکوم سویه پنج، باسیلوس لنتوس سویه 4- 15، سودوموناس پوتیدا سویه RS- 36 و آزوسپریلیوم لیپوفروم سویه OF، تلفیق دوتایی و تلفیق مجموع باکتریها باهم با غلظت (1- CFU ml 107)، آزمایش دوم بررسی اثر پوششدار کردن و حبهدار کردن بذر با مواد شیمیایی در چهار سطح ( شاهد، 500 میلیگرم جیبرلیک اسید، 500 میلیگرم سالیسیلیک اسید و 500 میلیگرم اتیلن) به طور مجزا در آزمایشگاه به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی و همچنین در گلخانه به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و آزمایش سوم بررسی ماندگاری باکتری فرموله شده در ترکیبات پوشش بذر بعد از انبارداری انجام گرفت. نتایج نشان داد که اثر پوشش و حبهدار کردن بذر به همراه باکتری بر صفات درصد و سرعت جوانهزنی، درصد گیاهچههای نرمال و غیر نرمال، میانگین مدت جوانه زنی، طول ریشهچه و ساقهچه، وزن تر و خشک گیاهچه و همچنین شاخص طولی و وزنی بنیه بذر در گلخانه و آزمایشگاه معنیدار شد. به‌طورکلی بذرهای پوششدار شده با این باکتریها در مقایسه با بذرهای حبهدار شده در هر دو مکان نتایج بهتری داشت. بذرهای پوششدار شده با باکتری ازتوباکتر و تلفیق دوتایی باکتری سودوموناس و ازتوباکتر در شرایط آزمایشگاه و کاربرد منفرد باکتری سودوموناس در گلخانه نقش بیشتری در افزایش درصد جوانهزنی (18%)، وزن تر و خشک گیاهچه (33%)، تعداد گیاهچههای نرمال (57%) و شاخص بنیه بذر بیشتری در مقایسه با تیمار شاهد داشتند. نتایج پوشش و حبهدار کردن بذر با کمک مواد شیمیایی ذکرشده اثر معنیداری بر صفاتی نظیر میانگین مدت جوانهزنی، طول ساقهچه و ریشهچه و همچنین وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه در آزمایشگاه داشت. در شرایط گلخانه نیز تمامی صفات مورد بررسی به‌جز شاخص وزنی بنیه بذر در سطح یک درصد معنیدار بود. به‌طورکلی بذرهای پوششدار شده با این مواد به‌ویژه اسید جیبرلیک و اتیلن در هر دو مکان در مقایسه با بذرهای حبه شده مناسب‌تر بود. در بررسی حفظ جمعیت باکتری روی بذر در طی مدت انبارداری پس از 6 ماه نشان داده شد که تمام تیمارهای اعمال‌شده به‌جز بذرهای پوششدار شده با آزوسپریلیوم و بذرهای حبه شده با باکتری سودوموناس بقیه تیمارها در حفظ جمعیت باکتری روی بذر موفق بودند. باکتری باسیلوس و ازتوباکتر در هر دو روش روکش بذر دارای جمعیت باکتری زنده روی بذر بودند اگرچه بیشترین تعداد جمعیت باکتری حفظ‌شده روی بذر مربوط به تیمار حبهدار شده بذر با باکتری باسیلوس با جمعیت CFU 105 × 37 مشاهده شد.
کلیدواژه: بذر، جوانهزنی، باکتری محرک رشد، چغندرقند، هورمون
