بررسی هیدروژئولوژی منطقه و تهیه نقشه های هم تراز و هم عمق آب زیرزمینی

پایان نامه کارشناسی ارشد

عنوان :

بررسی هیدروژئولوژی منطقه  و تهیه نقشه های موضوعی  نظیر نقشه های هم تراز و هم عمق آب زیرزمینی

با فرمت قابل ویرایش word

تعداد صفحات: 130  صفحه

تکه های از متن به عنوان نمونه :

چکیده

محدوده مطالعاتی بابل – بابلسر با مساحت 1817 کیلومترمربع، زیر حوزه محدوده بابل – آمل می­باشد که در استان مازندران واقع شده است. حدود 898 کیلومترمربع از محدوده را دشت و 919 کیلومترمربع را ارتفاعات دامنه شمالی البرز تشکیل می­دهد. رودخانه بابلرود، منبع اصلی آب سطحی در محدوده می­باشد.. اقلیم دشت بابل – بابلسر بر اساس روش آمبرژه خیلی مرطوب می­باشد. محدوده بابل – بابلسر از نظر تقسیمات زمین­شناسی در زون البرز قرار گرفته است. سنگ بستر آبخوان بابل – بابلسر شامل رسوبات دریایی حاوی آب شور فسیل می­باشد. براساس نتایج ژئوفیزیک و ژئوالکتریک می­توان نتیجه گرفت که قسمت عمده آبخوان محدوده­ی مطالعاتی بابل – بابلسر از نوع آزاد می­باشد. قابلیت انتقال آبخوان در محدوده از (d/m²)1500 در نواحی جنوبی تا (d/m²)100 در نواحی شمالی متغیر می­باشد. هدف عمده از این تحقیق، بررسی و مطالعه­ی دراز مدت کیفیت آب­زیرزمینی محدوده (سال­های آبی 81-80 تا 91-90) و پهنه­بندی مختلف کیفی آب­زیرزمینی دشت با استفاده از قابلیت­های سیستم اطلاعات جغرافیایی (ArcGIS) بوده است. در متوسط دوره خشک و مرطوب از لحاظ شرب، به ترتیب 9/71 و 9/75 درصد از محدوده دارای کیفیت قابل قبول، و 8/21 و 2/16 درصد دارای کیفیت نامناسب می­باشد. از لحاظ کشاورزی، به ترتیب 8/88 و 2/87  درصد از محدوده در کلاس C₃S₁ واقع شده­اند. تیپ غالب آب­زیرزمینی محدوده،   بی­کربناته کلسیک می­باشد. تقسیم­بندی محدوده براساس باقیمانده خشک در متوسط دوره­های خشک و مرطوب، بیش از 80 درصد از کل وسعت محدوده دارای آب­ شیرین و بقیه آن دارای آب لب­شور می­باشد. از لحاظ سختی، آب­زیرزمینی محدوده در اکثر  چاه­های نمونه­برداری دارای کیفیت کاملا سخت است. با بررسی روند تغییرات کیفی آب­زیرزمینی منطقه در طول دوره 11 سال متفاوت بوده، بطوریکه تنزل کیفیت آب در سال­های اخیر مشاهده می­شود.

کلمات کلیدی: بابل – بابلسر، آب­زیرزمینی، کیفیت آب، سیستم اطلاعات جغرافیایی

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

آب منشاء حیات و رونق زندگی است. اهمیت آب درتمام شئون زندگی بشر مشهود و برکسی پوشیده نیست. بخش اعظم آب کره زمین یعنی2/94 درصد آن به صورت آب شور در اقیانوس­ها قرار گرفته که غیر قابل استفاده است. از 8/5 درصد آب موجود در خشکی های کره زمین، آبهای زیرزمینی بزرگترین منبع آب شیرین جهان بوده و تقریباً 20% آب مصرفی کل جهان از آن تأمین می­گردد (ولایتی، 1374).

منابع آب­زیرزمینی به­ خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک بسیار با اهمیت هستند. کشور ایران در منطقه نیمه خشک جهان واقع گردیده، که میانگین بارندگی سالیانه آن حدود 253 میلی­متر است، این مقدار بارش کمتر از یک سوم متوسط بارندگی سالیانه کره زمین (860 میلی­متر) می­باشد. از طرف دیگر توزیع بارندگی درکشور ما ازنظر مکانی و زمانی یکنواخت نبوده از این رو در اکثر نقاط کشور همواره با مشکل کم آبی مواجه هستیم (علیزاده 1385، 13)، بنابراین شناخت آب از نظر کیفیت و چگونگی حصول آن قدمی اساسی برای بهینه­سازی مصرف است (رکس و همکاران 2007، 210)[1].

آب­های زیرزمینی به دلیل ارتباط هیدروژئولوژی با دیگر منابع آبی همواره در معرض آلودگی با روند تخریبی است (زراعی و آخوندعلی 1385، 3:1620)، بنابراین در بحث مدیریت سیستم آب­زیرزمینی که تصمیمات براساس کمیت و کیفیت آب اتخاذ می­شوند، شناسایی عوامل آلاینده آب­زیرزمینی، بررسی تغییرات مکانی و زمانی غلظت آلاینده­ها، حفظ کیفیت منابع آب در حد استانداردهای قابل قبول ملی و جهانی لازم و ضروری است.

1-2- بیان مسأله و ضرورت انجام تحقیق 

از جمله مسائل حائز اهمیت در رابطه با آب زیرزمینی به عنوان یکی از منابع مهم تأمین آب، ارزیابی کیفی و حفاظت از آن می باشد. استفاده از انواع شاخص های کیفیت، به بیان وضعیت و کیفیت آب به صورتی ساده و آسان کمک می نماید.

جهت استمرار یا توسعه بهره­برداری از آبهای زیرزمینی برای انواع مصارف و اهداف مختلف، ضرورت دارد که اطلاعات کافی از مجموعه ویژگی های کمی وکیفی آبخوان مورد  نظر جمع­آوری، ذخیره، تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری شود. برای رسیدن به این هدف، انجام عملیات پایش (کمی و کیفی) ضروری می­باشد.

پایش منابع آب به دو دسته پایش کمی و کیفی تقسیم بندی می­شود. انجام پایش کیفی ضمن ارائه اطلاعات مورد نیاز به منظور شناخت وضعیت موجود، با ساده­سازی وکاهش اطلاعات خام، روند تغییرات کیفی را در طول مکان و زمان نشان داده و زمینه­ی مناسب را برای انجام اقدام­های کنترلی به ­موقع فراهم  می­کند. با­توجه به برنامه­ها و فعالیت­های کشورهای موفق در زمینه پایش کیفی آب­زیرزمینی و بررسی وضعیت نامطلوب در خصوص حفاظت از کیفیت منابع آب­زیرزمینی که منجر به تنزل کیفیت آن شده است، می­توان لزوم توجه جدی به پایش مداوم آب­زیرزمینی را دریافت.

یک نمونه از امکانات بسیار کارا و پیشرفته در این زمینه استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است، که در چند سال اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است تا قابلیت­ها و کارایی­های آن در مطالعه سفره آب­زیرزمینی یک منطقه نسبت به روشهای سنتی و دستی که غالبا وقت­گیر و پرهزینه است شناسایی و معرفی گردد تا بتوان هم با سرعت بالا و هم با هزینه کمتر و با بهنگام نمودن اطلاعات، مدیریت بهتری را بر روی وضعیت سفره آب­زیرزمینی منطقه اعمال کرد و در هر زمان از وضعیت کیفی آب­زیرزمینی دشت مطلع شد (احمدی و صدقمی 2008، 357)[2].

و......